Vraag aan Mireille:
Hallo Mireille,
Het schrijven van een kort verhaal is, wat betreft de opbouw, overzichtelijker dan een lang verhaal. Ik heb de indruk dat iedere schrijver zijn/haar eigen methodiek hanteert, zelf dacht ik aan het maken van een ‘storyboard’ in tekst. In ieder geval is het schrijfproces bij mij nogal vrijgevochten en spontaan waarbij ik vaak spelenderwijs tot een einde kom (zo ben ik graag). Toch lijkt het mij wenselijk om gestructureerder te zijn. Heb je een tip voor me?
Groeten, Arie
De middenweg is ruim
Beste Arie,
Grofweg heb je twee zeer uiteenlopende manieren van werken en de middenweg, ook wel de gulden middenweg genoemd.
Ongestructureerd werken
De eerste manier van werken is een ongestructureerde. De schrijver werkt aan een tekst en weet nog niet of deze lang of kort gaat worden, of dit het begin is waar hij/zij aan schrijft of misschien zelfs al het einde. Gaandeweg het schrijven, de creatieve motor draait op volle toeren, ontdekt de schrijver zijn verhaal. Het ene woord lokt het andere uit, de ene gedachte vormt de volgende. Door ‘ingelogd’ te blijven, dicht bij ‘de vonk’ kan de auteur verder. Het schrijven is een grote ontdekking. Aan het einde overziet de schrijver wat hij/zij gedaan heeft en hoopt dat hij/zij dan kan denken: het is goed. Of liever nog: het is geniaal.
Gestructureerd werken
De andere manier van werken is een gestructureerde. De schrijver denkt na, wikt en weegt, doet research, legt het weg, wikt en weegt nog meer en begint dan voorzichtig de contouren van een verhaal of een roman vast te leggen. Eerst maar een het begin dan het grove verloop van het midden en dan het einde. Dan volgt weer research naar personages, beweegredenen, perspectief en weer volgt een lange periode met overwegingen en beslissingen. Het kan jaren duren voordat een schrijver het hele plan, exact in zijn hoofd en hart heeft en ook niet onprettig, op papier heeft staan. Sommige mensen gebruiken daarvoor ingenieuze computerprogramma’s anderen kopen een behangrol en vullen deze, sommigen gebruiken kaartjes, anderen beplakken de muur van hun werkkamer met een groeiend aantal vellen. Hoe dan ook, voordat de schrijver het eerste hoofdstuk gaat schrijven, de eerste dialoog van start laat gaan, het eerste voorval schetst, weet hij waarom hij juist daar wil beginnen en hoe hij dat moet doen. Het schrijven is de noodzakelijke stap die gezet moet worden om van niets iets te maken. De vondsten zitten op micro niveau. Welke kleur gordijnen, welk stopwoordje, welke regel sluit het hoofdstuk passend af?
De middenweg
De gulden middenweg is de derde manier. Veel schrijvers bewandelen deze, maar ook op hun eigen manier. De middenweg is namelijk ruim.
Sommige auteurs vinden het een goed plan om te beginnen nadat ze een gevoel hebben van richting of een gevoel hebben over de afloop en een zekere grove lijn in het hoofd hebben. Anderen werken het begin, midden en einde redelijk goed uit. Maar ze vullen ook nog heel veel dingen niet in. Ze willen schrijven om te ontdekken. Sommige auteurs beginnen pas met een verhaal als hun personages tegen hen praten in hun hoofd. En weer anderen willen veel research doen, maar daarna hun fantasie de ruimte geven om alles vrij te interpreteren. Zoveel schrijvers, zoveel wegen.
Het prettige is dat er geen goede manier is en geen slechte. Ze kunnen allen tot een goed eindproduct leiden. Wel kun je zeggen dat de eerste manier van werken, de ongestructureerde, de meest tijdrovende is. Je moet het meest herschrijven en de kans dat het toch niet zo geniaal is als je hoopte, is groot.
Het maken van een storyboard klinkt als een ‘aangeklede middenweg’, ik denk een verstandige keus. Vooral als je op deze manier je enthousiasme voor je project niet verliest. Maar wat jouw manier van werken moet zijn, dat moet je zelf beslissen, Arie. Ik hoop dat ik je in ieder geval wat nieuwe ideeën heb gegeven.
Zelf bewandel ik die gulden middenweg ook.
Ik gebruik per boek, per verhaal, per opdracht een andere manier van werken.
Soms veel lezen, soms veel nadenken over bijv. structuur en soms veel schrijven op zoek naar stijl en toon. Vaak weet ik waar het verhaal naar toe gaat.
Ik maak altijd fijne tochten op deze weg, deze middenweg.
Mireille Geus – Auteur en schrijfcoach
www.schrijfcoach.biz – www.schrijftips.nl
Over Mireille Geus
Mireille Geus schreef meer dan 30 boeken die bij gerenommeerde uitgeverijen verschenen; haar werk is in 10 talen uitgegeven en zij won meerdere literaire prijzen. Daarnaast geeft Mireille al decennialang les op verschillende schrijfopleidingen en werkt zij nu alweer 20 jaar als individuele schrijfcoach.
Mireille zal regelmatig Blogs voor ons schrijven en hiermee haar grote kennis op het gebied van boeken schrijven met onze bezoekers en klanten delen. Exclusief als klant van Codex ontvang je haar 101 schrijftips gratis bij aankoop van haar videolessen (www.schrijftips.nl) of een coaching traject (www.schrijfcoach.biz). Mail of bel ons voor de voorwaarden en voucher.